2.45'in Üstünden

2014 yılında Katarlı Mutaz Essa Barshim 2.43, Ukraynalı Bohdan Bondarenko 2.42 atladığında atletizm dünyası heyecanlandı. Acaba 1993 yılından beri kırılamayan yüksek atlama dünya rekoru kırılacak mıydı? Bu heyecan hâlâ sürüyor. Sporcular belki aynı formda değiller ama kafalarda aynı soru var.

27 Temmuz 1993 tarihinde, İspanya’nın Salamanca kentinde, Javier Sotomayor 2 metre 45 santimetrelik atlayışı yaptığında, tribündeki birkaç bin kişi tarihe tanıklık ediyordu. 26 yaşındaki Sotomayor, art arda gelen dünya rekorlarına bir yenisini eklemişti. Kariyeri en parlak dönemindeydi ve rekoru geliştirmesi bekleniyordu.

Ama önce biraz geriye dönelim... Kübalı, 29 Temmuz 1989’da, Porto Riko’nun San Juan kentinde 2.44 ile dünya rekorunu kırdı. Gelişim Spor dergisinde 1970’lerin sonunda Balkan şampiyonu olan Ekrem Özdamar’ın yazdığı makalenin başlığı “Soto nereye kadar?” idi. Herkes bunu soruyordu. Soto nereye kadar?

Los Angeles Olimpiyatı’nın düzenlendiği 1984 yılında 17 yaşındaydı Sotomayor. 2.33 atladığı o yıl, bir olimpiyat madalyası bile mümkündü. Tabii Küba, oyunları boykot etmeseydi. Spora basketbolla başlayan Sotomayor için, olimpiyat bir saplantı haline gelmişti. Ama ülkesinin oyunlara katılmaya niyeti yoktu. Seul, Güney Kore’nin başkentiydi ve bu ülke Küba için doğru bir tercih değildi. Olimpiyata katılamayacağını bilen 21 yaşındaki Sotomayor, açılış töreninden dört gün önce Salamanca’da 2.43’le dünya rekoru kırıyordu.

1992’de Barselona’da çok ama çok heyecanlıydı Kübalı. İlk kez olimpiyat deneyimi yaşıyordu. Ancak işler, beklendiği kadar kolay gitmedi. Beş atlet 2.34’ü geçti. Sotomayor, bu yüksekliği ilk hakkında geçtiği için ezeli rakibi İsveçli Patrik Sjöberg’in önünde altın madalyaya ulaştı.

1996’da ise kabus vardı. Sakatlıkla geçen sezonu Atlanta’da olimpiyat madalyasıyla bitirmesi iyimserlik olurdu. Nitekim 2.32’de takılıp madalyanın uzağında kaldı.

1999 Pan Amerikan Oyunları sırasında Kanada’da yapılan testlerde vücudunda kokain bulundu. Spor dünyası şoktaydı. Kübalılar, “Sabotaj!” diye bağırırken iki yıl ceza aldı Soto. Ama spor dünyasında o güne kadar sergilediği karakter sayesinde ceza bir yıla indirildi ve kariyerinin son olimpiyatı için Sidney’e gidebildi.

Yağmurlu bir günde, Rus Sergey Klyugin 2.35 atlayıp altın madalyanın sahibi oldu. 2.32’yi geçebilen altı atlet arasında en az hata yapan ise Sotomayor’du. Olimpik kariyerini gümüş madalyayla tamamladı. Kazandığı şampiyonluklara ve madalyalara baktığınızda, tarihe nasıl damga vurduğunu görebiliyordunuz. Daha da önemlisi, tarihteki 25 en iyi atlayışın 17’si kendisine ait. Tarihte sadece 12 atlet 2.40 ve üstünü atlayabildi. Sadece üç isim, birden fazla kez gerçekleştirdi bunu. Soto ise 24 kez atladı 2.40 ve üstünü. İşte ancak bu istikrara ulaşabildiğiniz takdirde bir gün geliyor ve 2.45 atlayabiliyorsunuz.

Sotomayor ve diğer yüksekçilerin atası Dick Fosbury, 2.46 için hâlâ umutlu. “Ben 68 yaşındayım. Ölmeden 2.46’nın atlanacağına ve yakında 2.50’ye ulaşılacağına inanıyorum” diyor Kübalı. Yoksa Javier Sotomayor spora geri mi dönüyor?