Denizlerin Everest'i

Sadece 78 gün... François Gabart, 27 Ocak 2013’te Fransa’nın Les Sables-d’Olonne kıyılarına 80 gün barajının altında ulaşmayı başarmıştı. Yarışı en yakın rakibi Armel Le Cleac’h’in sadece 3 saat 17 dakika önünde bitirmişti ve Vendee Globe’u 80 günden önce tamamlayan ilk isim olmuştu. Yeni bir rekordu bu. Öncesinde, yarışın tarih kitaplarında tek bir isim vardı ve ellerinden kayan, onun ‘sadece’ bir rekoruydu. Belki de önemsizi...

Vendee Globe yarışlarının ilki 1989 yılında yapılmıştı. Fransız yelkenci Philippe Jeantot tarafından hayata geçirilen projenin amacı; denizcilerin yardım almaksızın ve durmadan, tek başlarına, yelkenle bir dünya turu yapması ve bu esnada on küsur rakiple yarışması üzerineydi. Güney enlemlerindeki rota, dünyanın 40 bin 75 kilometrelik çevresine tekabül etmiyor, yani ekvator çizgisinden gidilmiyordu. Ancak yol üzerindeki engeller, zaman zaman uzun mesafeleri tercih ettirecek kadar korkunçtu.

Özellikle Güney Okyanusu ve yarattığı devasa, acımasız dalgalar, bazı yelkencileri alabora etmiş ve bugüne kadar bu yelkencilerin üçü hayatını kaybetmişti. Zaten, dört yılda bir düzenlenen yarışlarda, katılımcıların neredeyse yarısı mücadeleyi bitiremiyor. Bu yüzden,birçoğu için amaç, yarışı kazanmak değil, sadece bitirebilmek...

Gabart yarışı kazanırken, -öncülleri gibidenizler üzerinde geçirdiği iki buçuk aylık süreçte karaya ayak basmadı, sıkı kurallar gereği asla dışarıdan herhangi bir yardım almadı ve bir an olsun durmadı. Sadece temel ihtiyaçlarla donatılmış 18 metrelik bir tekne onun eviydi. Yarışı bitirip karaya ayak bastığında ise kendisini bekleyen kalabalığa söylediği ilk şey, “Bir daha bunu asla yapmayacağım!” oldu.

Yine de her zaman daha çılgın biri vardır. Michel Desjoyeaux, işte o isim. Belki 2013’te yarışı en kısa sürede bitiren denizci unvanını kaptırdı ama en önemli rekor hâlâ kendisine ait. Desjoyeaux, 2001 Vendee Globe mücadelesini 36 yaşında kazanmayı başarmıştı. Onu ulaşılmaz yapan şeyse tam sekiz yıl sonra gelen ikinci zaferiydi. Çünkü zorlu şartların tadına bakmış pek çok denizci -hele Gabart gibi kazandılarsa- bir daha asla geri dönmüyordu.

Desjoyeaux’ya sorulduğunda kendi durumunu ‘mazoşistlik’ ile açıklıyor. “Yarış sadece üç aydan ibaret değil, hazırlığı da kendisi kadar önemli” sözleri, aslında çektiği acıya bağlılığının bir göstergesi. Hayatını, yalnız başına ufukları -dalgalardan göründüğü kadarıyla- izleyerek geçirdiği günlere adadı. Zaten teknesi, rüzgâr ve okyanusla birlikte başardıklarının kendisine kazandırdığı ‘Profesör’ lakabı birçok şeyi anlatıyor. Henüz herhangi bir sporcu, onun Vendee Globe’da yaptıklarına yaklaşabilmiş değil.

Denizlerin Everest’inde sekizinci randevu bu yılın Kasım ayında, Les Sables-d’Olonne’da başlayıp aynı yerde tamamlanacak. Gabart dediğini yaptı ve unvanını korumaya gelmiyor. Katılımcılar arasında eski bir şampiyon yok ve dolayısıyla Desjoyeaux’nın rekoru şimdilik güvence altında. Gözler ise daha önce Desjoyeaux ve Gabart’ın arkasında ikincilikler yaşamış Armel Le Cleac’h’in üzerinde olacak. Kim bilir, belki artık kazanma sırası ona gelmiştir.