Eskiyi Hatırlamak, Yeniyi Unutmamak

Aynı filmi gördük hepimiz. Şampiyonlar Ligi yarı finalinin 96. dakikasında, Ajax-Tottenham Hotspur mücadelesinin bitimine saniyeler kala Lucas Moura sahneye çıktı, önüne bırakılan pası ceza sahası içerisinde temiz bir vuruşla köşeye yolladı ve futbol tarihinin en büyük geri dönüşlerinden birinin kahramanı oldu. 8 Mayıs 2019 akşamı parti yapmaya hazırlanan Amsterdam bir anda yas yerine dönmüştü. Londra ise devasa bir kutlama mekânına...

O birkaç saniye, sporla kurduğumuz bağın temeline dair birkaç şey de söylüyordu. Socrates ekibi olarak, Ajax'ın Haziran kapağımız olacağını belirlediğimiz toplantıda ister istemez bir soru yankılanmıştı. Ya elenirlerse? Henüz ne 1-0'lık ilk maç vardı ortada, ne 3-2'lik dönüş. Henüz kimse Fernando Llorente'ye uzun top şişirmemişti. Fırtına sonra geldi. Pochettino ve öğrencileri, Liverpool'dan 24 saat sonra, bir başka Ada mucizesinde başroldeydi.

Hollanda ekibinin masalı acı bir şekilde sona ererken başka denizlere yelken açabilirdik. Ama hayır, bunu yapmadık. Çünkü bizim için, sonuçtan bağımsız bir şekilde, Ajax yılın takımıydı. Değişen, sadece ufak detaylardı. Maç biterken yandaki fotoğraf gibi yüzlerce kare çekilmişti ama bütün bir sezon birkaç gözyaşı damlasıyla özetlenebilir miydi? Lucas Moura'nın ayağından çıkan o top yarım metre yana gitmediyse ne olmuştu ki? Ajax'ın Şampiyonlar Ligi finaline çıkmasıyla yarı finalde elenmesi arasındaki o birkaç saniyeyi neden bu kadar önemsiyorduk?

Hatırlamak, yaşamaktır. Özellikle hayatı spor olan insanlar için. Akılda kalan goller, unutulmayan maçlar, deftere not edilen yıldız adayları, posteri saklanan efsaneler. Aynı âdetler kuşaktan kuşağa aktarılır. Klişeler de… Total Futbol, futbol konuşulan her evin sohbet konusudur. Ajax altyapısı. Johan Cruyff. Hollanda ekolü. Yıllar geçer, takvim yaprakları düşmeyi sürdürür ve Ajax, her jenerasyona hatırlanacak bir takım sunmayı başarır. Kalıplaşmış futbol sohbetleriyle birlikte… 2018-2019 sezonunu Hollanda Ligi şampiyonu olarak bitiren Erik ten Hag takımı da o devamlılığın bir ürünüydü. Yetmişlerde parlamaya başlayan, doksanlarda yeniden zirveyi gören bir kültürün meyvesiydi.

Eğlenmek, maça gelen insanları mutlu etmek, bir arada, dayanışma içinde oynamak… Johan Cruyff'un 1970'lerde Rinus Michels ile birlikte temellerini attığı kültürün bazı doğruları bunlardı. Sporun, hayattaki her şey gibi bir savaş diline emanet edildiği, kitlelerin 90 dakikalık maçlar üzerinden internette ve hayatta karşı karşıya gelmeye son derece hazır olduğu bir çağda eski Ajax'ı hatırlamaya, yeni Ajax'ı unutmamaya ihtiyacımız var. En nihayetinde, gecenin en karanlık ânında her zaman dönebileceğimiz bir Cruyff ve Ajax var. Ya da yirmi yılda bir...