Geçmiş Değil, Bugün Gibi

"Seyirciler için tanrı gibiydik. Yakından görebilecekleri ve birkaç kelime konuşabilecekleri tanrılar."

Tek günlük klasik Ronde van Vlaanderen'i iki kez kazanan Belçikalı bisikletçi Briek Schotte, bisiklet tutkunlarıyla ilişkileri hakkında bu cümleyi kurmuştu. Zaten ülkesi, bir halkın iki tekerle kurduğu gönül bağını en yakından gözlemleyebileceğiniz yerlerin başında geliyordu. Çocukların küçük yaşta pedallamaya başladığı, gündelik hayatın iki teker üzerinde döndüğü, profesyonel anlamda durmadan yeni büyük şampiyonunu arayan bir ülke...

Yeni büyük şampiyonunu bulmayı umut etmek meşakkatli bir süreç. Bilhassa da tarihinde Eddy Merckx olan ama uzun süredir bir büyük tur şampiyonu çıkaramayan Belçika için. Yıllar boyunca dikkatleri üzerine çeken yeteneklerine "Acaba yeni Merckx mi?" diye sormaları da o yüzden. Günümüzde bu yakıştırmanın öznesi, Remco Evenepoel. 20 yaşındaki sporcu, üç sene önce başladığı bisiklet kariyerinde şimdiye dek gösterdikleriyle vatandaşlarını heveslendiriyor.

***

Gazeteci Daniel Friebe, The Cycling Podcast'in bir bölümünde Remco'nun fizyolojik olarak öne çıkan bir özelliği olmadığından bahsetmişti. Ortalama bir vücuda sahip, boyu da uzun değil. Ama bu özellikleri, başarısına ve ününe şu ana kadar pek de engel olmadı. Evenepoel, alt yaş seviyesinde yaptıklarıyla büyük beklentiler oluşturmuş bir isimdi. 2018 yılında yirmiden fazla galibiyet elde etti. Zamana karşı yarışlarında gerçekten etkileyiciydi. Hâlâ da öyle. Profesyonel olduğu 2019'da Avrupa Yol Bisikleti Şampiyonası'nın zamana karşı yarışını, bu sene de genel klasmanlarında birinci geldiği Algarve Turu ve San Juan Turu bireysel zamana karşı etaplarını kazandı. Daha en baştan hızının ona sunduğu avantajlar ortadaydı. Ancak diğer meziyetleri, özellikle de yokuş performansı hakkında soru işaretleri vardı.

Remco'nun adı şimdiden çok büyük cümlelerin içinde kullanılsa da karşımızda 20 yaşında bir bisikletçinin, hem de üç sene önceye kadar futbolcu olan bir bisikletçinin durduğunu da hatırlamak gerekiyor. Potansiyeli açık ama geliştirilecek şeyler hâlâ mevcut. Zaten kendisi de bunların farkında. Örneğin sene başında yaptığı bir açıklamada İtalya Bisiklet Turu öncesi birkaç kilo daha vermek istediğinden bahsetmişti. Eğer dünyada her şey normal seyrinde devam etmiş olsaydı bugünlerde Remco'nun İtalya performansından, yani ilk büyük turunda neler yaptığından da bahsedebilirdik. Üç haftalık bir turda yapacakları, hem fiziksel hem de psikolojik dayanıklılığını anlamak açısından şüphesiz ki önemli bir kıstas. Neyse ki Remco, kazandığı başka etap yarışlarında bize çeşitli ipuçlarını verdi.

Alt yaş gruplarında dikkatleri fazlasıyla üstüne çeken Evenepoel'un elit seviyeye çıkışı beraberinde herhangi bir duraklama getirmedi. 2019'da Avrupa zamana karşı şampiyonu olmasından daha da önemlisi tek günlük klasik Clasica de San Sebastian'ı ve Belçika Turu'nu kazanmasıydı belki de... Diğer yetenekleriyle ilgili bahsi geçen ipuçları ise bu sene hem Algarve Turu'nda hem de San Juan Turu'nda geldi. Özellikle de Algarve'ın yokuş finişli dördüncü etabını üçüncü bitirdiğinde… Deceuninck–Quick-Step'ten takım arkadaşı Pieter Serry'nin söyledikleri de bu durumu destekler nitelikte: "Remco'nun katıldığı her yarışta bizi şaşırttığını söyleyebilirim. Patlayıcı bir yokuşta iyi olacağını düşünmüyordum ama Algarve'da etabı üçüncü bitirdiğinde etkilendim."

***

"Yeni Eddy Merckx, duymak istediğim bir şey değil. Ben, yeni benim." Remco, bu cümleyi 2018'de sarf etmişti. Daha profesyonelliğe adım atmamıştı ama ondan beklenenleri de iyi biliyordu. Onun yaratmak istediği etki ise kendi ismiyle şekillenecek türden. "Merckx'in beş Fransa Bisiklet Turu zaferi var, ikinci senesinde Milan-San Remo gibi bir klasiği kazandı, Remco neler yapacak?" cümlesinin bir öznesi olmak istemiyor. Zaten o tip cümlelerin tek gerçek karşılığı hâlâ Merckx. Bisiklet tarihi, 'Yeni Merckx' olması beklenirken hayal kırıklığı yaşatan yıldızların tarihi bir yandan da… Fons De Wolf'tan Edvald Boasson Hagen'e, Claude Criquielion'dan Eric Vanderaerden'e kadar pek çok isim, özel kariyerlere imza atsalar da Merckx'in gölgesinin bir noktası bile olamadılar. Zaten 'Yamyam' ile kıyaslandığınızda hiçbir şey yeterli gelmiyor. 1985 Ronde van Vlaanderen şampiyonu Vanderaerden, bir keresinde bu durumu şöyle anlatmıştı: "Herkes yeni Merckx'i bekliyordu. Ben birçok yarış kazanıyordum ama her şeyi kazanamıyordum. Eğer kazanmadan iki hafta geçirirsem basın bir anda neden artık başarılı olmadığımı sorgulamaya başlıyordu. Bu baskıyı kaldıramadım." Kıyasın güncel muhatabı Evenepoel, bu baskıdan da uzaklaşmak adına şimdiden kendi yolunu çiziyor.

Öte yandan bir fenomen olarak adım attığı bisiklet dünyasında karşılaştırmalardan gelen baskı ve beklentilerin olması da doğal. O yüzdendir ki en çok sorulan sorular, "İstikrarlı devam edebilecek mi?" ya da "Bu baskıyla beraber genç yaşta tükenebilir mi?" oluyor. Bisikletin mazisine baktığımızda bu sorular gayet mantıklı. Bir de eskiden 25 yaşın genç olarak kabul edildiğini ve Fransa Bisiklet Turu'nun beyaz mayo klasmanında sınırın hâlâ 25 olduğunu düşününce herkes Evenepoel gibi 20 yaşındaki sporcular hakkında temkinli konuşuyor. Ama son yıllarda karşımıza çıkan tablo biraz daha farklı. Egan Bernal 20 yaşında Fransa Bisiklet Turu kazandı, son dönemin en gözde isimlerinden Mathieu van der Poel henüz 25 yaşında ve çoktan büyük galibiyetler almaya başladı. Yeni nesil, erken olgunlaşmanın kitabını yazıyor. Evenepoel da bu neslin başını çekenlerden. Ülkesinin ve medyanın ondan talep ettikleri çok fazla. Yine de mikrofonlar ona yöneltildiğinde oldukça olgun bir kişilik sergiliyor. 'Yeni ben' diyerek oluşturmak istediği persona'nın bir parçası da bu rahatlığı aslında. Hedeflerini açıklarken tutuk değil; dünya şampiyonluğunun değerini biliyor ama ona en büyük tatmini verecek başarının bir olimpiyat altını olacağını da belirtiyor. Peki ya ülkesinin bisiklet geçmişi? O tarihin farkında olup olmadığı sorulduğunda cevabı şöyle: "Tabii ki. Ama 2020'deyiz. Geriye bakarak çok fazla zaman harcamamalıyım diye düşünüyorum."

O zaman tavsiyesine kulak verelim ve geride kalan yılları değil de yarışlar tekrar başladığında katılacağı ilk büyük turu düşünelim. Hayır, üçüncü haftada ne hale geleceği şu anda meselemiz değil. Hayal etmemiz gereken, birinci etapla birlikte pedal çevirecek olan yeni Eddy Mer... Pardon, Remco Evenepoel.