Hazırlıklı

Abdullah Avcı'nın Beşiktaş ve Başakşehir serüvenlerinde top kendisinden yalnızca istediği zaman uzaklaştı. Topa sahip olduğu bu uzun süreçte pas oyununu mükemmelleştirirken hiçbir zaman geçiş oyununu ihmal etmedi. Topa nerede, ne zaman ve nasıl yönelmek gerektiğine dikkat çeken tecrübeli teknik direktörün cevapları, herkes için oldukça aydınlatıcı.

Son on senede topa sahip olma oranları zirveyi gördü. Siz de Başakşehir'de bu oyunun başarılı temsilcilerinden biriydiniz. Fakat aynı dönemde, kazandığınız derbilerin çoğunda topu rakibe bırakmayı tercih ettiniz. Bu seneki Beşiktaş-Galatasaray maçında da topu yine rakibinize bırakıp, ikinci bölgede kazandığınız toplarla rakibi hazırlıksız yakaladınız. Yakın dönemde set oynayarak kazanılması zor maçlarda takımların geçiş oyununu daha çok kullanılabileceğini düşüyor musunuz?

Bahsettiğin maçlarda isteğimiz üzerine topun arkasında olan bir savunma felsefesi ile sahaya çıkmıştık. Özellikle iki-üç kulvarda oynayıp Avrupa'da da mücadele ediyorsanız her oyunu oynayabilmelisiniz. Günümüz futbolu 11 oyuncu ile hücum, 11 oyuncu ile savunma yapmayı gerektirmekte ve özellikle derbi maçlarında bir oyuncunun dahi savunma performansı düşük olduğunda kaliteli rakipler bu eksikleri kolayca kullanabilir. Bu tarz oyunlarda hücum planınızın ciddi bir kısmını geçiş hücumları oluşturabiliyor. Set oyunlarında rakip savunmada boşluklar yaratabilmek oldukça zor, aynı zamanda rakip savunmayı açmakla uğraşırken defansta geniş alanlar bırakabiliyorsunuz. Geçiş oyunlarını iyi planladığınızda hedefe gitmek daha kısa süreler alabiliyor. Hücum geçişlerinde 'packing pass' denilen savunma ekarte edici paslarla defans düzeni bozulmuş rakibinizden çok sayıda oyuncuyu oyundan düşürebiliyorsunuz. Bu paslarla kısa sürede rakip yarı alana geçerek fırsat varsa atağı sonuçlandırabilirsiniz. Bu tarz müsabakalarda geçiş hücumlarında yaptıklarınız, sonuçları doğrudan etkiliyor.

Son röportajınızda "Çalıştırdığım takımın savunma yaparken hücumu, hücum yaparken savunmayı düşünebilmesini ve geçişleri iyi yapabilmesini isterim" demiştiniz. Sizce bir takım için geçişi savunabilmek mi yoksa geçişi oynayabilmek mi daha önemli?

Maç içerisinde ortalama 97-98 kez top rakipten size ya da sizden rakibinize geçer. Bu sayı içerisindeki yaptıklarınız, maçın sonucunu direkt olarak etkiler. Geçişler rakibin saha yerleşimini en dağınık şekilde bulabileceğiniz durumlardır ve aynı şekilde savunma geçişlerinde de bunun tam tersi söz konusu olur. Takımınızın saha dağılımı istediğiniz gibi olmayabilir ve rakip bu zaaflardan yararlanabilir. Son yıllarda oynadığımız oyunlarda topa daha çok sahip olarak oynuyoruz, bu yüzden bizim için hücumdan savunmaya geçiş oldukça önemli. Bunun temel nedeni de oyunda skor üstünlüğünü ele alamadığınızda rakipler savunmalarını etkili bir şekilde yapmaya devam ediyor ve kazandıkları toplarla sizi eksik yakalamaya çalışıyor. Benden çokça duymuşsunuzdur 'savunma güvenliği' terimini. Savunma güvenliği, hücum yaparken aldığınız savunma pozisyonudur. Oyuncularımızdan ''Hücum yaparken top rakibe geçerse ne yapabilirim?" düşüncesi ile sahaya yerleşmelerini istiyoruz ki topu kaybettiğimizde en kısa sürede geri kazanıp tekrar hücum başlatalım. Üç-dört saniye içerisinde gerçekleşen bu geçişlerde rakibinizi saha yerleşimi en dağınık şekilde yakalayabiliyorsunuz ve set oyunlarında uzun süre uğraşarak bozamadığınız savunma düzenini bozmuş oluyorsunuz.

Topu kısa süre içerisinde geri alamazsanız, rakipler sayısal üstünlük ile size geniş alanda hücum yapabilir. Bu senaryoda, oyuncularımızdan kapatmalarını istediğimiz bölgeler var. Bu bölgeleri kapatıp rakip oyuncuları hedeften uzaklaştırarak oyundan düşmüş tüm oyuncularımızın savunma geçişi için temel pozisyonlarına geçmelerini istiyoruz.

Bölge baskılarında, baskı yapacağınız ve yapmayacağınız oyuncuları özenle seçtiğiniz maçlar oldu. 2016-17 sezonunda Beşiktaş'a karşı Atiba ve Marcelo'ya baskı yaparken Tosic'i serbest bırakıp oyuncunun vuracağı uzun toplarda geçiş oyununu eksiksiz oynamıştınız. Bir sonraki sene Pepe'ye baskı yaptıktan sonra topun Quaresma kanadına gelmemesini sağladınız. Bu seçimler, geçiş hücumlarının ilk adımı denilebilir mi?

Futbolda geniş alanda rastlantısal baskı yapıp rakipten topu kazanma ihtimaliniz çok düşüktür ve bu aynı zamanda savunmada vereceğiniz boşluklar anlamına gelir. "Rakibin hangi tarafı daha güçlü, nereden oyun kurarlarsa bize daha fazla sorun yaşatabilirler?" diye düşünüyoruz. Oyun içerisinde zaman zaman bir oyuncumuzla rakibin iki oyuncusunu kapatıp diğer bölgelerde alanları daraltarak savunmada sayısal üstünlük yakalamayı amaçlıyoruz. Sonuçta hücum oyuncuları geniş alan bulduklarında geçiş hücumlarında etkili olabiliyorlar.

Bahsettiğin Quaresma örneği de bunlardan biri. Bu tarz oyuncular, geniş alanda birebir hücum pozisyonunu izole olmuş şekilde yakaladıklarında etkinlikleri yüksek oluyor. Bizim o maçta istediğimiz, Quaresma'nın çizgide sırtı kalemize dönük şekilde top almasıydı. Bunu en uçta savunmayı başlatan oyuncumuzla sağlıyorduk. Bu gerçekleştiğinde oyuncuyu yakın pres ile merkeze yönlendirip kazandığımız toplarla etkili hücum ettik.

Bir önceki maçta daha farklı bir geçiş planımız vardı. Pas bağlantısı en yüksek olan ve hücumu şekillendiren oyuncuyu Atiba olarak tespit etmiştik. Santrforumuzu Atiba'nın pas bağlantısını kesmesi konusunda görevlendirdik ve stoperin merkezden oyuna katılmasını istedik. Aynı zamanda kenar oyuncuları kenarları kapatacak ve rakibi merkeze yönlendirecekti. Stoper, top ile merkeze girdiğinde santrforumuz Atiba'nın pas bağlantısını keserek stopere baskı yapacak, kenar oyuncumuz da bek oyuncusunun pas bağlantısını keserek ikili sıkıştırma yapacaktı. Rakip beklerin derinde kaldığı bu durumda rakibi merkeze yönlendirdik, baskı sonucu kazandığımız toplarla hücum geçişini üçe iki oynayıp sonuçlandırdık.

Savunma planınızı hücum geçişlerine bağladığınızda oyuncularınızın konsantrasyonları artar ve savunmayı daha efektif yapabilirler. Bekler hücumda derinlik verdiğinde; savunma yapan oyuncularınız, orta saha özellikli oyuncularınız oluyor. Birçok takım süratli kenar oyuncuları ile oynuyor ve hücumdan savunmaya geçişlerde saha içerisindeki bu eşleşmeler sıklıkla maçın kaderini belirleyebiliyor.