Tour de Force: Leon Marchand’ın Paris Rüyası
4 dk
Leon Marchand parlak olmayan ilk olimpiyat tecrübesi sonrası yeni bir dönüşüme hazırdı. Bob Bowman’ın kanatları altında 2022 ve 2023 yazlarını kasıp kavurdu. Geçtiğimiz hafta Paris’te ise tüm dünya onunla tanıştı. Milli antrenör Erkan Mutlu’yla Marchand’ın unutulmaz performansını konuştuk.
Leon Marchand için bireysel karışıklar cepte gözüküyordu ama 200 kelebekte inanılmaz bir geri dönüş izledik. O yarışta böyle bir performans bekliyor muydunuz?
Bob Bowman analitik zekası muhteşem. Mesela o finalde ilk 150 metre sonrasında yarışın Kristof Milak’a yakın olduğunu herkes söyler. Ama biraz daha öncesine gitmek lazım. Milak, Paris öncesinde Avrupa’da yarıştı. Büyük bir hataydı. Milak zaten mental problemler yaşayıp yüzmeye yeni dönmüştü. Bowman, Marchand’ı göndermedi. Sakladı onu. İlk 150 metreyi Milak götürdü ama Marchand ve Bowman zaten son 50 metreyi bekliyordu. Çünkü Milak’ın son 50 metrede sorun yaşayacağını biliyorlardı, o yüzden sürekli bir boy arkasında durmayı tercih ettiler. Zira, normalde Marchand önde gitmeyi de çok seviyor. Kurbağalama finali de olduğu için böyle bir yol izlediler.
O finalde su altında büyük fark yarattı. Son 50 metrede de yarışın temposunu belirleyen kişi Marchand’dı.
Son dönüşünde su altını muazzam yaptı. Sonrasında zaten Marchand’ı kimse tutamazdı. Son 20-25 metrede vitesi iyice arttırıp yarışı kapadı. Bu derecelerle nasıl yüzüleceğini, finalde neler yapacağını arkasındaki ekip biliyordu. Ona göre hazırladılar. Bob inanılmaz tecrübeli. Marchand’ın etrafında yüzücüler olsa bayrak yarışlarıyla 8 madalya ihtimali uzak değildi. Phelps kadar şanslı olsa çok daha büyük bir şeye tanıklık edebilirdik.
Kurbağalama yüzemeyen bireysel karışık yüzemez dersiniz her zaman. Bireysel karışık yarışlarında Marchand’ın en büyük fark yarattığı yer de hep kurbağalama oldu. Marchand’ın bu kadar iyi kurbağalama yüzmesinin sırrı ne?
Diğer branşlara göre çok daha spesifik özellikler isteyen bir branş. Kurbağalama yüzenler, diğerlerine göre daha kalınlar çünkü dirence karşı yüzüyorsunuz. Zaten yüzmedeki duraksadığınız tek stil. Kurbağalamada ayak bileklerinizin ne kadar dışarıya dönebildiği önemlidir. 200 kurbağalama yüzmedeki en spesifik özellikleri isteyen yarıştır. Marchand’da bunlar var ve yüzebiliyor. Kol temposu ve kol çekişleri kelebekten dolayı iyi. Kelebeğin faydalarını görüyor. Barfiks çekermiş gibi çift kol yüzüyor. Çok yönlü olmasının pozitif etkilerini görüyoruz.
200 kurbağalamada bu kadar tek taraflı bir final bekliyor muydunuz?
400 metre bireysel karışık finalinde kurbağalamayı muhteşem yüzdü. Orada bir şeyler gösteriyordu. Çin’in bu kadar tökezleyeceğine kimse ihtimal vermiyordu. 100 serbestte acayip bir derece çıkarttılar. Marchand’ın kelebek arkasından kurbağalama finali yüzmesi biraz kafaları bulanıklaştırıyordu. “Finali nasıl yönetecek?” sorusu geliyordu. Sükse yaptı resmen. Medya tarafından beklentiye bakıyoruz ama olimpiyat köyünde oluşturulan baskı çok daha fazladır.
Uzun zamandır bu kadar sağlıklı yürütülen, her adımı doğru atılan bir sporcu hatırlamıyorum. Yüzmeyi az çok takip eden herkes, Marchand’ın Paris’te sahneye çıkacağını çok iyi biliyordu.
Antrenör kısmına sürekli değiniyorum, ek olarak ailenin de yüzmeden gelmesi çok büyük avantaj. Şu an yaptığı sporun bir numaralı ismi. Antrenör konusundaki bir şansı da Bowman, Phelps ile çalışırken onu nasıl koruması gerektiğini öğrenmişti. Hepsi bir araya gelince yapıyı bozmadan devam ediyorlar. İllaki hatalar olmuştur, insanlara göstermedikleri bir şeyler vardır ama bunların büyümemesi için çaba sarf ediyorlar. Sonuçta buzdağının görünmeyen kısımları hep var.
Bowman antrenör olmasına rağmen ‘yaptığı spordan daha büyük figür’ tartışmalarında ismi geçebilir sanki…
Kesinlikle. Marchand şu an herkesin dilinde. Unutmamak lazım, Bowman sıfırdan yarattı. Hep söylüyorum ve bir kez daha söyleyeceğim. Bob Bowman etkisi bunlar… Bu olimpiyatta Bowman’ın öğrencileri ülke sıralamasında uzun süre ikinci sıradaydı. (Gülüyor)
Phelps 2016’da bırakırken “Bowman şanslıydın. Şimdi göreceğiz seni” diyorlardı. Marchand şu an sahnedeki isim ama Hubert Kos da var. Macar yüzücü sırtüstünde altın aldı. Gençler yarışlarında akla ilk gelen isimlerden olmayan birini alıyor ve dünya sahnesine çıkarıyor. Program hepsi… Bob Bowman’ın ekibiyle kurduğu programın ürünü. Yıllar içinde ekibi değişiyor ama program sabit kalıyor.
Geçen sene Marchand üzerine konuştuğumuzda, “Dahası var” diye Bowman’dan alıntı yapmıştınız. Sizce hâlâ dahası var mı?
Var. Hatta beklenti daha bile yüksekti. Bob’u tanıyorsam hedefi 4 dakikanın altına koymuştur. Olimpiyat rekorlarını kırdı ama dünya rekoru kıramadı. Bazı dünya rekorlarının tekrar kendisine dönmesini ister.
Rekorlardan konu açılmışken havuz özelinde tartışmalar vardı. Sığ olduğu için yavaş havuz etiketi vuruldu. Siz katılıyor musunuz?
Havuzun derinliğinden çok; suyun sertliğine, havuzun dengesine ve daha birçok parametreyi incelemek lazım. Havuz tabii ki de belirli koşulların ve sınırların içindedir. Anormal bir havuz yoktu. Ama burada sınırlara ne kadar yakın olduğunu bilmek lazım mesela. Su biraz daha derin olsa belki daha rahat olabilir. Katılıyorum ama sadece bir tane parametre yok. Bekleme odalarındaki ortam bile bir faktör. En büyük şikayetlerden bir tanesi havuz ile antrenman havuzu arasındaki uzaklık. Çok uzakmış.
Fransızların yeni yıldızı... Fotoğraf: Getty Images
200 metre bireysel karışık finali tam bir şovdu. Macron ayakta, her kulaçta senkronize tribün sesi… Marchand ile artık tüm dünya tanıştı. Peki bununla nasıl başa çıkacak?
Çok sorun olmayacak bence. NCAA’den çıktıktan sonra olimpiyat öncesi dev markaların yüzü oldu. Okulda aslında bir senesi daha vardı ama profesyonel sözleşme imzalamak için kırmızı tişört giydi. Omega ve Louis Vuitton ile reklam filmleri çekti. Phelps gibi profesyonel dünyaya adım attı. Ona danışmanlık yapabilecek isimler çevresinde. Phelps dahi ona yardımcı olabilir. Önemli olan antrenmanlara aynı mütevazılıkta devam edebilmesi. O dengeyi korumak gerekiyor, onu da Marchand karakteriyle gösterecek. Şu ana kadar iyi yönetti, taşkınlığı olmadı hiç. Veya yansımadı diyelim… Antrenmanlarına partneri Chase Kalisz ile devam ediyor.
Mark Spitz’in uzun süre kırılamayan yedi altını vardı. 36 yıl sonra Phelps sekiz altın ile rekor kırdı. Marchand bir sonraki olimpiyatta Phelps’in rekorunu kırmayı deneyebilir mi? Hangi disiplinlerde suya girer?
Burada top Fransa’da bir noktada. Marchand’ın etrafında üç bayrağı alabilecek bir takım yaratabilmeli. Amerika düşüşte ama bayrak yarışlarında altın kazandılar. Bir sonraki olimpiyat öncesinde Bowman hamlesini de yaptılar. Kendi yüzücülerini Bowman çalıştıracak şimdi. Los Angeles’ta sekize gidebileceğini sanmıyorum ama büyük konuşmamak lazım. Ama burada olay Marchand’dan bağımsız. Fransa’nın iyi bir takım yaratması gerekiyor. Bu arada Marchand, Bowman’la beraber Texas’a geçiyor. Bowman’ın şartlarından biriydi Marchand. Profesyonellerle birlikte yüzecek. Bu ilişkinin en önemli detaylarından biri eyaletti. Detaylandırmam gerekirse; Fransızlar çok sosyal insanlar. Mesela Nice’te antrenman yaptıkları yerde güzel bir yemek yiyebilirler. Sonrasında kahve… Başka şeyler yapabilirler. Bowman’ın da geçmişte Fransa tecrübesi vardı. Yannick Agnel ile Baltimore’da yaşamıştı. Ben de vardım hatta. O kadar anti sosyal bir ortam vardı ki anlatamam. Yannick dayanamayıp depresif bir şekilde ayrılmıştı. Yüzme hayatı bitti. Phelps, “Ben bu anti sosyallik ile Phelps oldum. Başka yerde Phelps olamazdım” diyordu. Marchand ve Bowman Arizona’da buluştu. Muhteşem bir eyalet. Orada yaşadım ve çalıştım. Dört mevsim yaz, etrafta harika restoranlar, kafeler var. Şimdi Texas’a geçiyorlar ve Texas, Arizona gibi bir yer değil. Baltimore’da Agnel’in yaşadıklarını Marchand yaşar mı? Bunu merak ediyorum.
Böyle bir olimpiyat geçirdikten sonra Marchand’ın motivasyonu ne olacak peki?
Dünya rekorları önceliği olacak. 4 dakikanın altına inen ilk yüzücü olmak. 100 kelebekte bazı hedefleri olabilir. Belki bireysel 5-6 altın kazanmasına oynayabilirler.
2028 yüzme açısından birçok hikâyeye sahne olacak gibi geliyor bana. Bowman’ın yarattığı Marchand, Bowman’a emanet edilen Amerikalı yüzücüler, Bowman ve Los Angeles…
Kesinlikle. Bambaşka bir şey geliyor. (Gülüyor) Ne olacağını kestirmek gerçekten güç.