Problem

Stadyum

Katar, Dünya Kupası için yedi yeni stadyum inşa etti. Futbolseverler, diğer Dünya Kupalarından farklı olarak Katar'daki turnuvada hiçbir maçı kaçırmadan izleme şansına sahip olacak. Zira organizasyona ev sahipliği yapacak sekiz stadyumunun tamamı başkent Doha'ya en fazla bir saat mesafe uzaklıkta yer alıyor. Bu özelliği, 2022 Dünya Kupası'nı tarihin en kompakt Dünya Kupası yapıyor. Turnuva için yapılan stadyumlar organizasyon sona erdikten sonra yeniden yapılandırılacak. Modüler unsurlara sahip olarak inşa edilen stadyumlardaki 380 bin koltuktan 170 bini sökülecek ve sökülen bu koltuklar, gelişmekte olan ülkelerdeki 22 yeni stadyumun yapımında kullanılacak. Katar'daki stadyumların kapasitesi kupa sonrasında 20-25 bine düşürülecek.

Göçmen İşçiler ve İnsan Hakları

2012 yılından bu yana stadyumların yapımında çalışan göçmen işçilerin ölüm tehlikesi barındıran koşullarda çalıştığı ve haklarının suiistimal edildiği sık sık gündeme geldi. İnsan ve işçi hakları dernekleri/grupları, iki milyon göçmen işçinin Katar'daki çalışma koşullarının iyileştirilmesi ve gerekli reformların yapılması konusunu devamlı olarak gündeme getirdi. Katar, gerekli düzenlemelerin yapıldığını iddia etse de işçilere yönelik risklerin devam ettiği iddia ediliyor. FIFA, Dünya Kupası için yapılan stadyumlarda çalışan işçilerden üç tanesinin son yıllarda öldüğünü doğruladı. İngiliz The Guardian gazetesiyse geçen yıl Asya ülkelerinden gelip Katar'da çalışan binlerce işçinin öldüğünü öne sürdü.

Turnuvaya katılacak ülkeler göçmen işçilerin çalışma koşullarının iyileştirilmesi konusunda aktif çaba harcıyor. Almanya Futbol Federasyonu, hayatını kaybedenler için bir tazminat fonu oluşturulması çağrısında bulundu. FIFA da Katar ile göçmen işçiler için oluşturulacak özel bir fon üzerine çalıştıklarını açıkladı. Uluslararası Af Örgütü ve diğer gruplar, FIFA'nın 2012'den bu yana devam eden 10 yıllık inşaat sürecinde zarar gören işçiler ve aileleri için 450 milyon dolarlık bir fon oluşturulmasını talep etti.

Ulaştırma ve Konaklama

Nüfusu üç milyondan az olan Katar'da Dünya Kupası'nı izlemek için 1 milyon 200 bin kişinin ülkeye gideceği öngörülüyor. Bu durum bir konaklama sorununu da gündeme getiriyor. Ziyaretçilerin kalabilmesi için kişi başına 10 bin konuğu ağırlayacak üç gemi kiralanırken geçici prefabrik konutlar da inşa edildi. Katar'da otellerin yüzde 80'i oyuncular, yetkililer ve misafirler için rezerve edildi. Katar Turizm Bakanlığı, bu senenin başında organizasyon için 31 bin 123 otel odasının müsait olacağını açıklamıştı. Konaklamada yaşanabilecek sorunlar için farklı çözümler de geliştirildi. Katar, bu konuda komşu ülkelerden yardım alarak bu sorunun üstesinden gelmeyi amaçlıyor. Başta 115 bin otel odası bulunan Dubai olmak üzere Suudi Arabistan, Kuveyt, Umman ve Ürdün; futbolun bu en önemli organizasyonunda Katar'a yardımcı olacak. Qatar Airways ile Flydubai, turnuva boyunca her gün 54, toplamdaysa 180 ekstra uçuş gerçekleştirilmesi hedefleniyor. Ev sahipleri de gelen futbolseverlerin kalması için kiracılarını evlerinden çıkarmaya çalışıyor. Kalmak isteyen kiracılardan yüzde 40 zam talep edildiği, Katar basınında çıkan haberler arasında.

Öte yandan Dünya Kupası esnasında stadyumlara rahatça erişim sağlanması için sürücüsüz metro sistemleri inşa edildi. Katar'ın metro altyapısı için 10 ila 15 milyar dolar harcadığı tahmin ediliyor. Sekiz stadyumdan beşine ulaşım metroyla sağlanacak. Bunun dışında ulaştırma için elektrikli otobüsler kullanılacak. Doha'da, dünyanın en büyük elektrikli otobüs otogarı inşa edildi. Buna karşın futbolseverler Dünya Kupası öncesi yapılan hazırlık etkinliklerinde stadyumlara ulaşımın uzun sürmesinden şikâyetçiydi.

LGBT ve Alkol

Katar, dünyada eşcinselliğin suç sayıldığı 70 ülkeden biri ve turnuva boyunca eşcinsel taraftarların tamamen korunacağına dair resmi bir açıklama yapılmadı. Dünya Kupası'nı izlemek için Katar'a gitmeyi düşünen eşcinsel taraftarlar bu konuda tedirgin. El ele tutuşan ya da gökkuşağı bayrağı sallayan taraftarların yargılanmayacağına dair güvence talep ediliyor. İngiltere Milli Takımı kaptanı Harry Kane başta olmak üzere, turnuvada mücadele edecek çok sayıda takımın ayrımcılık karşıtı pazubendi takması bekleniyor.

Dünya Kupası öncesi en fazla gündeme gelen konulardan biri de Katar'da organizasyon boyunca alkol yasağının olup olmayacağıydı. Taraftarların günün 19 saati alkol almasına izin verileceği ifade edildi. Fakat bu, sadece kupa boyunca belirlenmiş mekânlarda gerçekleşecek. FIFA'nın resmi taraftar alanlarında yapılacak alkol servisi, başlama vuruşundan üç saat önce kesilip bitiş düdüğünden bir saat sonra başlayacak. Her gün 10.00 ila 17.00 arasında da alkol tüketilebilecek.

Katar'da halka açık alanlarda alkol tüketimi yasak. Buna karşın otel ve gece kulüplerinde alkol tüketiminde bir sınırlama söz konusu değil. Sarhoşluk ve kamu düzenini bozma gibi ufak suçlar işleyen taraftarlara esneklik gösterileceği belirtilse de bu, Katarlı yetkililer tarafından doğrulanmış değil.

Ekonomi

Katar, tarihin en maliyetli Dünya Kupası'na ev sahipliği yapacak. Turnuvanın, ev sahibi ülkeye maliyetinin 220 milyar dolar olacağı öngörülüyor. 20 yıl önce Japonya ve Güney Kore'nin ev sahipliği yaptığı turnuvada meblağ 7 milyar dolardı. Dört sene önce Rusya'da düzenlenen Dünya Kupası ise 11 milyar 600 milyon dolara mal olmuştu. Katar'da sadece stadyumlar için yapılan harcama 6,5 ila 10 milyar dolar arasında. Bunun yanı sıra Dünya Kupası vesilesiyle 'Katar 2030' projesi için 210 milyar dolar harcandı. Havaalanlarını ve sofistike bir yeraltı ulaşım sistemini de içeren birinci sınıf bir altyapıya sahip küresel bir inovasyon merkezinin çalışmaları, kupa hazırlığı sırasınca sürdü. Dünya Kupası'nın Katar'a yapacağı ekonomik etkinin 17 milyar dolar olacağı öngörülüyor. Bu, daha önce 20 milyar dolar olarak tahmin edilmişti. 2,8 milyon nüfuslu ülkeye 1,2 milyon turistin gelmesinin yapacağı etki, Katar'ın gayri safi yurtiçi hâsılasının yüzde 9,4'üne eşit. Dünya Kupası boyunca ülke nüfusu yüzde 43 oranında artarak dört milyona yaklaşacak.

İklim

Yaz aylarında sıcaklığın 40 derece olduğu Katar'da Dünya Kupası'nın düzenleneceği tarihlerde hava sıcaklığının 21 ila 26 derece arasında olması bekleniyor. Buna karşın kasım ve aralık ayları, Katar'da havanın en nemli olduğu iki ay. Ülkede yıllık nem ortalaması yüzde 59'ken nem yüzdesi, bu iki ayda yüzde 71'e kadar yükselebiliyor. Nem oranının stadyumlarda daha yüksek olacağı öngörülüyor. Seyircilerin yüksek nem oranından etkilenmemesi için Dünya Kupası'na ev sahipliği yapacak stadyumlarda son teknoloji klimalar kullanılacak.

Maskot ve Resmi Şarkı

Turnuvanın maskotu ve resmi şarkısı, Dünya Kupası'nın olmazsa olmazlarındandır. Katar'daki organizasyonun resmi maskotu 'La'eeb', Arapçada 'süper yetenekli oyuncu' anlamına geliyor. 2022 Dünya Kupası'nın maskotu; maceracı, eğlenceli ve meraklı olarak nitelendirilirken herkese futbolun neşesini getireceği de belirtiliyor. Dünya Kupası'nın resmi şarkısını ise Grammy ödüllü ABD'li rapçi Lil Baby yaptı. The World Is Yours To Take, kupanın resmi albümünden çıkan üçüncü tekli. Şarkı, müzikseverlere yabancı gelmeyecek. Tears For Fears'ın 1985 yılındaki hitleri, Everybody Wants To Rule The World, Lil Baby'nin şarkısında sample olarak kullanıldı.

Güvenlik

Katar hükümeti, turnuva sırasında güvenliği artırmak adına dünyanın dört bir köşesindeki sivillerin ve diplomatların organizasyon için ülkeye gelmelerini şart koştu. Diplomatlar da dahil olmak üzere yüzlerce sivil, stadyumlardaki kontrol bölgelerinde yer alacak. Hükümet bunu bir 'vatanseverlik' görevi olarak niteliyor. Stadyumlara girecek taraftarlar, silah ve alkol gibi yasaklı maddelere karşı aranacak. Ayrıca aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 13 ülke, stadyumların ve otellerin güvenliği konusunda Katar'a yardım edecek. Fransa, İngiltere, Polonya, Pakistan, Güney Kore, AB ve ABD ile güvenlik işbirliği anlaşmaları imzalandı. Askerler stadyumlardaki kuyrukları yönetmek için eğitim alırken sekiz stadyumdaki güvenlik kameraları tek bir merkezden izlenecek.