
Üvey Kardeş
3 dk
Televizyonda bir hafta arayla iki tane dart dünya şampiyonası görürseniz sakın şaşırmayın! Bu ilginçliğin temelinde, bizzat sporcuların büyük başkaldırısı yatıyor.
Olly Croft, 1960’lı yılların hemen başında dart oynamaya başladı. Belki müthiş yetenekli bir oyuncu değildi ama iyi bir girişimciydi. O günlerde sadece pub’larda vakit öldürmek için oynanan oyunun günün birinde rekabetçi bir spora dönüşebilecek potansiyelini fark etmişti. “Maç başladığında pub’daki herkesin gözü dart tahtasına dönüyor” diyerek açıkladığı öngörüsünde yanılmayacaktı. 1973 yılında eşi Lorna’yla birlikte kurdukları BDO (Britanya Dart Organizasyonu) hızla yol aldı; bir bar eğlencesi, milyonları peşinden sürüklemeye başlamıştı...
70’li yıllar biterken kapıdan içeri Eric Bristow adında genç bir adam girdi. İlginç bir tesadüf olarak, ülkenin dart ile rekabetteki bir diğer ‘pub kökenli’ sporu snooker da o günlerde kendi müstakbel süper yıldızı Steve Davis’le tanışacaktı. Davis’in snooker için yaptığı etkinin benzerini dart için üstlenen Bristow, bir anda Britanya’nın en ünlü spor figürlerinden birine dönüştü. Dart ve snooker öyle popülerdi ki futbol sonrası Ada’nın ikinci büyük televizyon sporu olmak için kıyasıya mücadele içindeydiler. Fakat köklerinden gelen zaaflar, kamuoyu nezdinde iki spora da güç kaybettirecekti.
Dart, bu güç kaybını daha keskin yaşayan taraf oldu. Şöhretli oyuncuların da dâhil olduğu ‘organizasyon içi yoğun alkol tüketimi’ medyanın radarına girmişti. Hatta Not the Nine O'Clock adındaki reyting rekortmeni komedi programının bir skecinde sporcular, dart atan profesyonellerden ziyade durmaksızın tek atan sarhoşlar olarak tasvir etmişti. Oyuncular da buna çanak tutmuyor değildi tabii; dönemin Bristow’un ardından en güçlü ikinci oyuncusu olarak görülen İskoç Jocky Wilson, oyun esnasında beş veya altı bardak bira içtiğini böbürlenerek anlatıyordu. Olly Croft’un dart için istediği tanıtım hiç şüphe yok ki bu değildi.
1988 yılında, dart sporunun arkasındaki en büyük güç olan devlet televizyonu BBC şok etkisi yaratacak kararını Croft’a iletti. Artık televizyonlarda, yılda sadece bir turnuva yayınlanacaktı. Evet, belki BDO en büyük etkinliği olan dünya şampiyonasının yayın hakkını muhafaza etmişti ama takvimdeki diğer etapların yayınlanmayacak oluşu can sıkıcıydı. Daha az yayın, daha az kazanç; daha az kazanç da birer milyoner gibi yaşamaya alışmış oyuncular için ciddi tatminsizlik sebebiydi.
Dart tahtasının renkleri yavaş yavaş Britanya halkının görsel hafızasından silinirken bir dönem salonları dolup taşıran yıldızlar da karanlığa gömülmüş durumdaydı. Beş yıllık sessizlik sonunda menajer Tommy Cox ortaya bir reform fikri attı. Cox’a göre, dartı 80’lerde temsil ettiği şeylerden ayrıştıracak taze bir imaj üretilebilirdi. Bunun için de yıllardır gölgede kalmış 16 en iyi oyuncuyla birlikte yeni bir federasyon kurma düşüncesini ortaya attı. İlk etapta adı WDC (Dünya Dart Birliği) olarak düşünülen organizasyon, sporcuların alkole özendiren tavrından mutlak suretle uzak duracaktı. Üstelik yeni kurulmakta olan özel televizyonlar da yayın konusunda ellerini güçlendirebilirdi.
Sıfırdan yarattığı sporun bölünme ihtimali elbette Olly Croft’un hiç hoşuna gitmedi ve iki sene sürecek, Britanya spor tarihinin en çetin hukuk mücadelelerinden birisi başladı. O günlerde tam kurulamamış WDC ve yasaklı oldukları için turnuvalarına katılamadıkları BDO arasında kalan oyuncular, son bir şans için Croft’un kapısını çaldı:
— Olly, bize yılda bir televizyon turnuvasından fazlasını vadedebilir misin?
— Hayır.
Bu cevap yeterliydi. Britanya’nın popülerliğini yitirmiş sporu dart, en iyi oyuncularının başkaldırısıyla birlikte iki federasyona ayrıldı. Günün birinde tarihin en iyisi olacak Phil Taylor da ayrılıkçılar arasındaydı. Yeni organizasyon, içinde ‘dünya’ kelimesi geçtiği için Croft’un yasal yolla veto ettiği WDC yerine PDC (Profesyonel Dart Birliği) ismiyle yola devam etme kararı aldı. Aradan geçen 25 yıl ise PDC’nin büyüyüşüne, BDO’nun ise yerinde sayışına tanıklık etti.
Olly Croft bugün 88 yaşında. Kendisine ihanet ettiklerini düşündüğü eski oyuncularını hiç affetmedi ve iki federasyonun birleşmesi fikrine asla yanaşmadı. Günümüzde dart sporunun hâlâ iki dünya şampiyonası var ama sadece bir tanesi eski şaşaalı günlerde olduğu gibi milyonlar tarafından izleniyor. Diğeri ise artık üvey kardeşte boy gösterebilmek isteyenler için bir basamak tahtasından ibaret...