Ve Kazanan...

2021 Formula 1 sezonu kült bir film gibiydi. Sezon boyunca adım adım hissedilen kreşendo en sonunda muhteşem bir finalle hepimizin ağzını açık bırakmıştı. 2022 bu anlamda biraz daha klasik bir Formula 1 sezonu olarak karşımıza çıktı. O yüzden 2021'dekinden daha çeşitli ödüller ve kazananlar göreceğimiz bir tören olacak. Hoş geldiniz!

Yılın Pilotu: Max Verstappen

Diğer Adaylar: Charles Leclerc, George Russell

Eh, bunu söyledikten sonra şampiyona yılın pilotu ödülünü vermek umarım size şaşırtıcı gelmemiştir. Şampiyonlar her zaman yılın pilotu olmayabilir fakat Max Verstappen bu yıl -çoğu özel sürüşlerle- 15 yarış kazanarak bu kategoriye çok fazla kafa yormamamız gerektiğini öğütledi bize. Sezonun başındaki sorunlar ve bir-iki ufak hata hariç elindeki şartlardan çıkarabileceği tüm faydayı çıkardı. Üstelik bunu sezonun ilk yarısında hiç de fena olmayan bir otomobile karşı yaptı. Verstappen tartışmaya ve değerlendirmeye yer bırakmadan, net bir şekilde yılın pilotu.

Charles Leclerc için bu yıl pol pozisyonları ve galibiyetlerle değil, bireysel hatalar ve takım hataları nedeniyle yaşadığı hayal kırıklıklarıyla hatırlanacak. Öte yandan şampiyonluğa biraz daha uzak bir başlangıç yapıp sezonu güçlü bitirmiş olsa Leclerc'i daha fazla takdir edebilirdik belki. O sene bu sene de değilmiş, başka bahara.

George Russell'ın işi bu yıl epey zordu. Bir yandan Lewis Hamilton'ın takım arkadaşı olmak, diğer yandan ilk kez kazanan bir takımda tam sezon kovalayacak olmak… Mercedes'in beklenenden yavaş başladığı ve geride kaldığı sezonsa Russell'ın işine yaradı. İngiliz pilota mikrofon uzatsanız "Ne iyi oldu da Mercedes bu sene çuvalladı" demeyecektir tabii ancak her yarışı kazanma beklentisi 2022'de ilk beşte yer almaya evrilen bir Mercedes'te Russell hep hedeflerini tutturdu. Silverstone'daki start kazası, Mercedes'in bir türlü olduramadığı Singapur ve baştan sona karmaşa içindeki Japonya hariç sezon boyunca ilk beşte finiş gördü. Doğru zamanda risk aldığı stratejik kararlar, Hamilton kadar olmasa da elde ettiği podyumların üzerine Brezilya'da nefis bir hafta sonu geçirerek sezonunu galibiyetle taçlandırdı.

Yılın Takımı: Red Bull Racing

Diğer Adaylar: Alfa Romeo, Haas

En İyi Film ve En İyi Yönetmen nadiren farklı yapımlara gider, bilirsiniz. Formula 1'de de pilotlar ve markalar şampiyonluk kupaları genellikle aynı fabrikanın vitrinini süsler. Sezonun ilk üç yarışı sonunda başının fena halde dertte olduğunu sandığımız Red Bull'un yaz arasına gelmeden işi bitirmiş olması çok acayip bir geri dönüştü. Sezon boyunca hızlı olup dalgalanma sorunu yaşamayan tek otomobilin 1980'lerin başında tasarım için kalem oynatmaya başlayan Adrian Newey'den çıkmış olması şaşırtıcı olmamalı. Fakat sadece otomobil olarak değil; pit ekibi, stratejistler ve tam anlamıyla komple bir operasyon olarak Red Bull Racing kusursuza yakındı. 2021'de bütçe kısıtlamasını aştıkları için aldıkları ceza biraz dikkatlerini dağıttı, Brezilya'daki Verstappen-Perez gerginliği iyi yönetilmiş bir süreç olmadı belki ama bunlar dışında Imola'dan itibaren her şeyi doğru yaptılar. Bunun da mükâfatını 2013'ten sonra ilk kez çifte şampiyonlukla taçlandırdılar.

Alfa Romeo ilginç bir yol ayrımında. Audi 2026'da Sauber'i devralacak. 2023 sonunda Alfa Romeo, isim sponsorluğunu bırakıyor. Yılın çaylağı Guanyu Zhou'dan verim aldılar ancak Çinli pilot bir türlü evinde yarışamıyor, 2023'te de yarışamayacak. Valtteri Bottas sene başında kendini buldu, sonra yıl sonuna kadar kafa izninde gibiydi. Fakat İsviçreli ekip, dokuzuncu bitirdiği 2021'den sonra bu yılı rüya gibi bir sonuçla, markalar şampiyonası altıncısı olarak tamamladı. İlk beştekilerin zaten çok uzakta olduğu bir mücadelede gelebilecekleri en iyi yere gelmek onları bu kategoride en azından aday yapıyor.

Haas da tıpkı Ferrari güç ünitesi kullanan Alfa Romeo gibi sezona hızlı bir giriş yaptı. Kevin Magnussen'in beşinciliğiyle eski günlere geri dönüş sinyalleri veren takım, ilk yarışlardan sonra gerçek dünyaya biraz yüksekten çakıldı. Sezonun geri kalanında ikisi çifte puan olmak üzere sadece üç yarıştan puan çıkarmalarına rağmen Brezilya'daki pol pozisyonu sezonun unutulmaz anlarındandı. Markalar şampiyonasındaki sekizincilik de Amerikan takımının ve izleyenlerin beklentilerini aştı.

Yılın Sürüşü: George Russell – Brezilya

Diğer Adaylar: Max Verstappen – Macaristan, Sergio Perez – Monako, Fernando Alonso – ABD

"Mercedes ve Lewis Hamilton bu yıl yarış kazanabilecek mi?" sorusunu, Mercedes hızlandıktan sonra sormaya başladık. Özellikle de fahri vatandaşlık aldığı Brezilya'da, aracına da uyan bir pistte yaşanacak Hamilton zaferi neredeyse beklenir hale gelmişti. George Russell böyle bir haftaya girerken bir ihtimalin daha olduğunu bizlere nazikçe hatırlattı ve kusursuza yakın bir hafta sonu geçirdi. Önce sıralama turlarında spin atıp kırmızı bayrağı çıkararak üçüncü sırayı aldı ve bizlere Kevin Magnussen polü izleme şansını bahşetti. Sonrasında sprint yarışında yaptığı ataklarla pazar günü ilk sırada başlama hakkını elde etti. Yarışta da neredeyse kimseye kendisini tehdit etme şansı vermedi. Sakhir 2020 aklından geçmiş midir bilinmez ancak bu sürüş ve ardından gelen galibiyet, daha nicelerinin ilki gibi hissettirdi.

Max Verstappen'in bu yıl yaptığı türlü acayip şeyler arasında çeşitli grid sıralarından kalkıp yarış kazanmak da vardı. Güç ünitesi cezasıyla 10'uncu sıradan başladığı Macaristan GP'si de onlardan biriydi. Yarışın bir noktasında 360 derece spin atıp hiçbir şey olmamış gibi yola devam ederken zor bir galibiyeti kolay gösterdiğini eklemek lazım. Üstüne çok doğru bir stratejiyle sert lastiklere bulaşmamaları Verstappen'i şampiyonluk işini bitirmiş bir pilot olarak yaz arasına gönderdi.

Perez'in Monako zaferi olaylı bir hafta sonunun sürpriz sonucuydu. Sıralama turlarında kaza yapıp üçüncü başladığı yarışta Ferrari yine insanları dertlendirmeye karar verince kendini ideal pozisyonda buldu ve arkasındaki baskıya boyun eğmeden Monako galibi olarak tarihe geçti. Üstelik bunu Pedro Rodriguez'in kask tasarımıyla çıktığı yarışta vatandaşının F1'deki galibiyet sayısını geçerek yaptı.

Fernando Alonso'nun Austin'deki sürüşü farklı nedenlerden iz bıraktı. 2023'te takım arkadaşı olacağı Lance Stroll'un sert savunmasının sebep olduğu kazada Alonso'nun Alpine'ini havada uçup duvara vururken gördük. Sonra sürünerek pite gelen Alonso, şaşırtıcı bir şekilde yarışı bırakmadı. Üstelik tek tek önündeki araçları geçerek yarışı yedinci bitirdi. Kelimenin her anlamıyla sağlam bir performans.

Yılın Strateji Ekibi: Red Bull

Diğer Adaylar: Mercedes, Williams, Aston Martin

Formula 1'de kadınların sayısı hâlâ olması gerektiğinden az. Onlar arasında bu yıl en çok konuşulanı Red Bull stratejisti Hannah Schmitz'di. Macaristan ve Hollanda'da bizzat verdiği kararlarla takıma yarış kazandıran Schmitz'in övgü topladığını görmek de spor adına güzel anlardandı. Diğer yandan, Audi'nin pistlere zamanında girmemesi nedeniyle F1 pit duvarında Le Mans 24 Saat kazanmış Leena Gade'i görmemek insanı düşündürüyor. Audi'ye kırgınım.

Mercedes aracını hızlandırdıktan sonra kazanmayı unutmadığını doğru strateji kararlarıyla gösterdi. Önde olmanın verdiği muhafazakârlık ilk yarışlarda dezavantajken, yıl sonunda bunu avantaja ve olumlu sonuçlara çevirdiler.

Williams ise risk aldığı yarışlarda bunun karşılığını görmekten epey memnundu. Avustralya'da son turda tek pit stoplarını yapıp aldıkları puan onları 'puansızlık yükünden' erkenden kurtardı.

Aston Martin lastiklerine iyi davranmayı düstur edinmiş bir takım olarak bu sezon yarışlarda hep sıra kazanan tarafta yer aldı. Tabii ki sürekli sıra kazanmak, olmanız gereken yerin gerisinde başladığınızı da gösteriyor. Cumartesi günlerini 2023'te düzeltmeye çalışacaklar artık.

Yılın Skandalı: Suudi Arabistan GP'si

Diğer Adaylar: Alpine-Piastri, Japonya GP, Dalgalanma, Mohammed Ben Sulayem

Formula 1'in insan hakları konusunda sorunlu ülkelere yüksek meblağlar karşılığında gitmesi artık maalesef kabullendiğimiz bir gerçek. Fakat pistin 10 kilometre uzağına roket düştükten sonra yarışın zorla, belki de tehditle yapılması yılın en büyük skandalıydı. Cidde Pisti'nin tehlikeleri yetmiyormuş gibi bir de Yemen'den atılan roketleri düşünmek zorunda kaldı pilotlar. İşin kötüsü, bu durumun 2023'te de yaşanmayacağının garantisi yok.

Alpine'in birkaç gün içinde önce Fernando Alonso'yu, ardından Oscar Piastri'yi elinden kaçırıp; üstüne Piastri'yle geçerli bir kontratının olmadığının açığa çıkması yılın en büyük amatörlüklerinden biriydi. Bu skandalın üstüne Pierre Gasly gibi bir pilotu elde etmek Alpine'in hak etmediği bir şanstı. Jules Bianchi'nin ölümüne sebep olan pistte, ölümüne sebep olan şartların tekrarlanması Japonya GP'sini skandal adaylar arasına koyuyor.

Dalgalanma gibi temel ve açıkçası 'eski' bir sorunun sezonun tamamında takımların başını ağrıtması teknik bir skandaldı. FIA'nın kuralları net, takımlar pilotların sağlığını araçları yavaşlatmak pahasına gözetmedikleri için birtakım değişiklikler talep edildi ve olan Ferrari'ye oldu.

FIA Başkanı Mohammed Ben Sulayem'in geldiği kültür ve sporun gittiği ülkeler, hatta sponsorları düşünülünce Vettel ve Hamilton'ın çevrecilik ve insan hakları konularındaki hassasiyetine alerjisi olması normal olmasa bile doğal. Ancak Ben Sulayem'in Norris'in mental sağlık konusundaki aktivizmine bile laf atması, düşünce yapısının 2009'da duvara vurduğu Renault F1 aracı kadar darmadağın olduğunu gösteriyor. 2023'te FIA'yı FIFA'ya çevirmek için attığı adımlar da cabası.

Yılın Vedası: Sebastian Vettel

Diğer Adaylar: Daniel Ricciardo, Nicholas Latifi, Mick Schumacher, Mattia Binotto

2022 gerçekten vedaların yılı oldu. Sebastian Vettel'in duygusal emeklilik açıklamasının ardından kalan yarışlar bir veda turnesi gibiydi. Abu Dabi'de lastik yakmak zorunda kalması hepimizi üzse de, pistlerden Vettel gibi bir şampiyonun geçmesi, onu izlemiş olmak güzeldi. En kısa sürede canının sıkılıp tekrar kokpite dönmesini umuyoruz.

Ricciardo, Latifi ve Schumacher'in hayal kırıklığı yaratan sezonlarında fena gitmeyen yarışlar oldu, ancak o çıkışlar inişleri telafi etmeye yetmedi. Ricciardo ve Schumacher'i tekrar gridde görme ihtimalimiz var, nazik Kanadalı Nicholas Latifi içinse yolun sonuna gelmiş bulunmaktayız.

Olumsuz kategorilere pek yer vermediğimiz için Ferrari'den yeterince bahsedemediğimizin farkındayım. Mattia Binotto'nun 1995'ten beri emek verdiği Ferrari'den ayrılması hüzünlü bir veda. Üstüne üstlük tek bir kişinin gidişi Ferrari'ye yıllardır pek bir şey kazandırmadı. Değişim şart, fakat o değişim Binotto takımın başındayken de gerçekleşebilirdi.

Yılın vedası olmasa da yazının sonuna gelmiş bulunmaktayız. 2022'yi kapatırken sezonun hissettirdikleri yerini 2023 heyecanına bırakıyor. 2023'ün kategorilerini ve ödüllerini şimdiden merak etmeye başladık bile. Peki ya siz?